एक काविल प्रशासकको सुधार गर्ने सानो हुटहुटीले मात्र पनि जिल्लाको मुहार कतिसम्म फेर्न सकिन्छ भन्ने सानो उदाहरण हेर्न नेपाल पूर्वको एउटा जिल्ला इलामलाई हेरे पुग्छ ।

Advertisement 1

सुधारवादी प्रशासकका रुपमा चिनिएका सहसचिव श्रवण कुमार पोखरेल अहिले जिल्ला प्रशासन कार्यालय इलामको कमाण्ड गर्दैछन् । उनी सो जिल्लाको प्रमुख जिल्ला अधिकारीको जिम्मेवारी सम्हाल्न थालेको ६ महिना मात्र पूरा भएको छ । २०७९ माघ १४ गते नवलपरासी पश्चिमबाट उनी सरुवा इलाममा हाजिर भएका ६ महिना मात्र पुग्दैछ । यो ६ महिनाको अवधिमा सेवा प्रवाहमा उल्लेख्य सुधार आएको सेवाग्राहीहरु बताउँछन् । पोखरेलले नेतृत्व सम्हालेपछि जिल्लाको धेरै क्षेत्रमा उल्लेख्य सुधार भएको सेवाग्राहीदेखि कर्मचारीहरु नै बताउन थालेका छन् ।
भनिन्छ नि मुहान संग्लो भयो भने धारामा सफा पानी आउने हो । प्रमुख जिल्ला अधिकारी,जो मातहत रहन्छन्,जिल्लाभरका सरकारी कार्यालय र कर्मचारीहरु । अगुवा नै विकास निर्माण र सुधारतिर होमिए पछि बाध्य भएर अन्य निकाय र कर्मचारीहरु साथ दिँदा रहेछन् ।

८४ बोरा मल जफत,२ फर्मलाई जरिवाना
पछिल्लो समय बजार अनुगमनलाई तिव्र बनाएको छ प्रशासन कार्यालयले । नेपाल सरकारले अनुदानमा उपलव्ध गराएको मलमा समेत कालाबजारीयाहरुले लुट मच्चाएको गुनासो चुलिए पछि जिल्ला प्रशासन कार्यालयले बजार अनुगमनलाई तिव्रता दिएको हो । सरकारले अनुदानमा उपलव्ध गराएको कृषि मल जिल्लाकै केही सहकारीले व्यापारीलाई विक्री वितवरण गर्ने गरेको र किसानको ढाड सेकिने गरी चर्को मूल्यमा कृषकहरु किन्न बाध्य भएको गुनासो व्याबढेपछि बजार अनुगमनलाई तिव्रता दिइएको प्रमुख जिल्ला अधिकारी श्रवण कुमार पोखरेलले बताउँछन् ।

Advertisement 2

बजार अनुगमनको क्रममा ८४ बोरा अनुदानको मल जफत गरिएको छ । इलाम सदरमुकाममा अवस्थित कृषि विज भण्डारलाई २ लाख जरिवाना तिराएर ५२ बोरा मल जफत गरेको छ प्रशासनले । कृषि सामाग्री केन्द्रबाट अनुदानमा प्राप्त उक्त मल जफत गरि सहकारीलाइ कारवाहीको दायरामा ल्याएको प्रशासन कार्यालयले यस्तै बदमासीमा संग्लग्न फिक्कल वजार स्थित भट्टराई चिया,कुचो ,अदुवा ,आलु कृषि व्यवसाय फर्मलाई समेत कारवाही गर्दै मल जफत गरेको छ । सो फर्मबाट ३२ बोरा अनुदानको मल फेला पारेपछि मल जफत गर्दै सो फर्मलाई समेत २ लाख जरिवाना तिराइएको जिल्ला प्रशासन कार्यालय इलामले जनाएको छ ।

तीन मेडिकललाई कारवाही

मल पछि जिल्ला प्रशासन कार्यालयको ध्यान तानियो,जनस्वास्थ्यतिर । मेडिकल पसलहरुमा अनुगमन गर्दा लेबलिङ समेत नभएको औषधिहरु फेला परेपछि एउटा मेडिकल पसल र अर्काे डेन्टल क्लिनिकलाई कारवाही गरेको छ प्रशासनले । प्रशासनले दुर्गा मेडिकल र माइपोखरी डेन्टललाइ दुइ- दुइ लाख जरिवाना गरि थप कारवाहीको लागि स्वास्थ्य कार्यालयलाई लेखि पठाएको हो ।यस्तै अस्पतालमा सप्लाईका लागि मात्र लेखिएको औषधिजन्य सामाग्रीसहित फिक्कल वजार स्थित पार्वती मेडिकोलाई २ लाख जरिवाना गरिएको हो ।

सेवाप्रवाहमा सुधार

यस्का अलवा पोखरेल प्रमुख जिल्ला अधिकारी भएर पुगेसँगै सेवा प्रवाहको समयाअवधि बढाइएको छ । सरकारी कार्यालय बिहान १० बजेदेखि ५ बजेसम्म सेवा प्रवाह भइरहेको भेटिन्छ तर अपवाद देख्न पाइन्छ इलाममा जहाँ बिहान ७ बजेदेखि बेलुका अवेरसम्म सेवा प्रवाह भइरहेको देख्न पाइन्छ ।सेवा प्रवाह सहज र पारदर्शी बनाउन स्थानीय तहहरूसँग पनि सहकार्य सुरु भएको बताइएको छ । अतिरिक्त समयमा खटिने कर्मचारीहरूलाई प्रोत्साहनको व्यवस्था मिलाइएको र प्रमुख जिल्ला अधिकारीको आँटले सेवा प्रवाह छरितो गर्न सम्भव भएको सेवाग्राही र कर्मचारीहरूले मुक्त कण्ठले प्रंशशा गर्न थालेका छन् ।

विचौलियाको उठिबास

यस्तै राहदानी बनाउनका लागि लाग्ने अनलाइन फारम तिर्दा लाग्ने दस्तुर हटाइएको छ । यस अघि यस्तो दस्तुर पाँच सयदेखि पाँच हजार रुपैंयासम्म तिर्नुपर्ने बाध्यता थियो । यस्लाई निशुल्क बनाइएको छ । यस अघि राहदानी फाराम भर्नका लागि साइबर धाउनुपर्ने बाध्यता थियो । साइबरमा फाराम भर्न जाँदा एउटै फाराम भरेको पाँच सयदेखि पाँच हजारसम्म असुलिने अबस्था थियो । विचौलियाले कहिले नेट नचलेको त कहिले सिस्टमले काम नगरेको भन्दै महिनौसम्म झुलाउँथे । तर अहिले यी सबै काम नि शुल्क रूपमा जिल्ला प्रशासन कार्यालयमा नै हुन थालेको छ । यस्का अलवा कार्यालयमा शनिबार बाहेकका बिदाका दिनमा पनि सेवा प्रवाह हुने व्यवस्था मिलाइएको छ । कार्यालयले १६ वटा पर्व र जयन्तीजस्ता बिदामा नागरिकलाई सेवा दिन थालेको छ ।

नाइकेलाई लगाम

कारागारभित्र एउटा व्यक्ति नाइकेको कारण सबैले दुःख भोग्नु पथ्यो इलाम जिल्ला कारागारमा । यस्का अलवा चौकीदारले व्यापार गरेर कमाउने दिन अन्त्य गरिएको छ । यस अघि कारागारमा महँगोमा सामग्री किन्ने तर रकम अभाव देखाएर भनेजति खान नपाइनेजस्ता समस्यामा रहेकोमा अब सागसब्जीदेखि अन्य खाद्यान्नसहित साबुनसमेत गाडीभाडामात्रै जोडेर किन्न पाइने व्यवस्था गरिएको छ । कारागारमा अहिले २६५ जना कैदीबन्दी रहेकाछन्।

अन्य सेवा

गत आर्थिक बर्षमा जिल्ला प्रशासन कार्यालय इलामले १५ सय ७९ नयाँ नागरिकता वितरण, १२ सय २९ प्रतिलिपि, १२ बैबाहिक अंगिकृत नागरिकता वितरण भएको जिप्रका इलामले जनाएको छ । साधारण राहदानी फाराम इनरोलमेन्ट ३२ सय ५०, राहदानी वितरण २६ सय २८ हुँदा ६ वटा संस्था दर्ता दर्ता भएका छन् भने २९ वटा संस्था नविकरण
भएका छन् ।
यस्तै १५ वटा भारतीय सेनाको पेन्सन सिफारिस हुँदा फरक विवरण प्रमाणित ३३, आदिबासी, जनजाती, दलित प्रमाणित ६९ वटा भएका छन् । जिप्रका इलामले नाबालक परिचय पत्र वितरण २८, दर्ता भएका हातहतियार संख्या ३१, हातहतियार नविकरण १६, हातहतियार नविकरण बापत प्राप्त राजश्व ४३ हजार, नयाँ मुद्दा दर्ता तथा अल्या ९, मुद्दा फस्यौट १२, ठाडो उजुरी दर्ता ७, फछ्यौट ७ वटा गरेको छ । प्रशासनिक दण्ड जरिवाना तथा जफत वापत राजश्व २ लाख ५ सय ७३ आम्दानी गर्दा पिडीतलाई क्षतिपूर्ति तथा उपचार खर्च वापत ४७ हजार ७ सय ९९ दिइएको छ ।
यस्तै धरौटी वापत प्राप्त रकम ८ हजार, बजार अनुगमनबाट ८५ हजार बराबरको सामान जफत गरेको छ । जिल्ला विपद् व्यवस्थापन कोषबाट राहत वितरण रकम रु ९५ हजार, सवारी दुर्घटना क्षतिपूर्ती वितरण रकम रु ५ लाख, राष्ट्रिय परिचयपत्रका लागि विवरण दर्ता ४ हजार १ सय ४८ भएको जिप्रका इलामले जनाएको छ ।