चाहिएको छ, सुशासन र आर्थिक मितव्ययीता । तर, हुँदैछ दरबन्दी थप र खर्चको नाश ।

Advertisement 1

फेरि लहड र सनको भरमा तीन जना सचिवको दरबन्दी थपिने भएका छन् । सरकारले हाल कायम रहेको ७१ जना सचिवको संख्यामा थप तीन जना थपेर ७४ जना पु¥याउने तयारी गरिरहेको छ ।

संघीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालयले दुई जना प्राविधिक र एक जना प्रशासन सेवाको सचिवको दरबन्दी थप्ने प्रस्ताव प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद्को कार्यालयमा पठाएको प्रस्ताव पारित भएको छ ।
हाल प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद्को कार्यालयमा एक कानुनकासहित ५ सचिवको दरबन्दी छ । त्यहाँ प्राविधिक एक जना र प्रशासन सेवाका एक जना सचिव थप्ने र लगानी वोर्डमा समेत प्राविधिक सचिवलाई लाने तयारी चल्दैछ ।
अवकाशमा जान लागेका सहसचिवको इन्ट्रेसमा यी काम भएको सामान्य स्रोतको भनाई छ ।
सामान्य प्रशासन स्रोतका अनुसार सहसचिव शंकरप्रसाद खरेललाई जसरी पनि सचिव बनाउने नाममा यी खेलो फड्को भइरहेको छ ।
सहसचिव खरेल आगामी ४ माघबाट अवकाशमा जाँदैछन् । उनकै लागि यी सबै खेलो फड्को गरिएको हो ।
यस्तै प्रधानमन्त्री कार्यालयमा अर्का एक इन्जिनियरिङ सेवाको सचिव पदको दरबन्दी थपिएसँगै विवाद्स्पद् सहसचिव रामआधार साह सचिव बन्ने बाटो खुल्नसक्नेछ ।

Advertisement 2

एक जना सचिवको दरबन्दी थपिनु भनेको राज्यको ६० हजारमात्र खर्च बढाइनु होइन,उस्का लागि गाडी,ड्राइभर,तेल,शाखा अधिकृतदेखि खान्ते पिन्ते सबै बढाइनु प¥र्यो । यस हिसाबले एक जना सचिव थपिँदा मासिक चार लाख खर्च थपिन्छ । तिन जना सचिवको दरबन्दी थपिँदा राज्यकोषमा बार्षिक झण्डै डेढ करोड व्यभार बढाइनु हो ।

अहिले संघमा रहेका २२ वटा मन्त्रालयमध्ये ६ वटा मन्त्रालयमा दुई दुई जना सचिव छन् । एउटै मन्त्रालयमा दुई जना सचिव राख्नु भनेको एउटै खोरमा दुईवटा बाघ राख्नुजस्तै हो । दुई जना सचिव कार्यरत रहेका मन्त्रालयमा एकातिर अनिर्णयको बन्दी हुने,उत्तरदायित्वबाट पन्छिने प्रवृत्ति बढी देखिन्छ । एउटै मन्त्रालयमा,समान स्टाटसको दुईवटा मन्त्री त कतै पनि हुँदैन वा देखिएको छैन भने एउटै मन्त्रालयमा दुई जना सचिव चाहिँ किन रु
राजश्व सचिवको हकमा फरक कुरा होला तर अहिले पनि कृषि तथा पशुपक्षी,उद्योग तथा वाणिज्य,जलश्रोत तथा सिँचाई,विज्ञान प्रविधि तथा शिक्षा,स्वास्थ्य तथा जनसंख्या लगायतका मन्त्रालयमा दुई दुई जना सचिव थुपारिएको छ । भएको सचिव व्यवस्थापन गर्न छाडेर दरबन्दी थपिँदा प्रशासन संयन्त्रमा झन भद्रगोल थपिने प्रशासकहरु चिन्ता व्यक्त गर्दछन् ।
यस अघि ०७४ सालमा मन्त्रालयको संख्या २२ बाट घटाएर १७ मा झारियो । मन्त्रायको संख्या घटाउँदा भइरहेका सचिवलाई यथावत राख्न भन्दै एउटै मन्त्रालयमा २ जना सचिव कायम रहे । त्यो बेला दुई जना सचिवको व्यवस्थापन गर्नका लागि भनिएको थियो,जुन सचिव रिटायर्ड हुन्छ तत्काल दरबन्दी मिलान गरिहाल्ने । त्यो बेला संघीय मामिला र सामान्य प्रशासन मन्त्रालय छुट्टाछुट्टै थियो । संघीय मामिलामा सचिव थिए शंकर कोइराला,दिनेश थपलिया सामान्य सचिव । जब शंकर रिटायर्ड भए,मिलान गरिहालियो । तर अरु मन्त्रालयले त्यसो गरिदिएनन् ।
उता बेगेन्द्र शर्माको अवकाश पछि रिक्त रहेको रक्षा मन्त्रालयमा लक्ष्मण अर्याललाई पठाउने तयारी चल्दैछ भने यातायातका सचिव रविन्द्रनाथ श्रेष्ठलाई प्रधानमन्त्री कार्यालयमा जगेडामा पठाएर त्यहाँ अत्तिरिक्तमा थन्काइएका रमेशप्रसाद सिंहलाई लैजाने खेलोमेला चल्दैछ ।