संघीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालयले निमित्त कार्यकारी अधिकृतको आंतक रोक्ने प्रयाश गरे पनि सफल हुन सकेको छैन् ।
मुलुकभरका ७ सय ५३ स्थानीय झण्डै एक तिहाई प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत विना नै चलिरहेका छन् । ती स्थानीय तहले प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत नपाउँदा निमितकै भरमा काम कारवाही गर्न बाध्य छन् । एक त स्थानीय तहमा कर्मचारी जानै नमान्ने,गए पनि टिक्नै नदिइने रोगले स्थानीय सरकार ग्रस्त छ । अघिल्लो महिनासम्ममा मुलुकभरमा २०३ स्थानीय तह निमित्तकै भरमा चलिरहेको छन् ।

Advertisement 1

स्थानीय तह जस्लाई दैलोको सिंहदरबार भनियो । त्यही घर दैलोको सिंहदरबार अहिले कमाण्ड गर्ने कर्मचारीको अभावमा समस्या खेपिरहेको छ । संघीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालयको तथ्यांक अनुसार,मुलुकभरका ७ सय ५३ स्थानीय झण्डै एक तिहाई प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत विना नै चलिरहेका छन् । ती स्थानीय तहले प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत नपाउँदा निमितकै भरमा चलिरहेका हुन् ।जनप्रतिनिधि र प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतहरुबीच नीतिगत तथा अन्य बिषयमा मतभेद हुँदा अधिकांश स्थानीय तहमा कर्मचारी जानै मान्दैनन् । गएका कर्मचारीहरु पनि छिटो छिटो सरुवा मिलाएर हिड्ने गरेका छन् । स्थानीय तहमा सेवा प्रवाहका लागि कर्मचारी जान नमान्दा स्थानीय तहमा प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको अभाव सिर्जना भएको छ । प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत नभएका स्थानीय तहमा वरिष्ठ कर्मचारीलाई निमित्तको जिम्मेवारी प्रदान गरिए पनि निमित्त कर्मचारीले दैनिक अत्यावश्यक कामबाहेक अन्य काम नगर्दा स्थानीय तहमा सेवा प्रवाहमा समस्या भएको छ ।

‘निमित्तबाट काम चलाउँछु, कन्फर्म हाकिम नपठाई दिनू भन्ने स्थानीय तहका पदाधिकारी प्रशस्तै छन्’, एक सहसचिवले भने, ‘प्रदेश २ बाट सबैभन्दा बढी केस लिएर आउनुहुन्छ । कर्णाली र सुदूरपश्चिम प्रदेशका स्थानीय तहमा अलिअलि छ ।’ मन्त्रालयले पठाएका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतहरूलाई जनप्रतिनिधिले हाजिर हुन नदिने तथा निमित्त भई काम गरिरहेका कर्मचारीले पनि जनप्रतिनिधिसँग मिलेर हाजिर हुन अवरोध गर्ने गरेका छन् ।

Advertisement 2

सङ्घीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालयका प्रवक्ता वसन्त अधिकारीका अनुसार अहिले तीन उपमहानगरपालिका,१२० नगरपालिका र ८० गाउँपालिका निमित्तकै भरमा चलिरहेका छन् । जसमध्ये तुलसीपुर,घोराही,कलैया उपमहानगरपालिका हुन्,जहाँको प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत सहसचिव हुन्छन् । यस्तै नगरपालिकामा उपसचिव र गाउँपालिकाको प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतमा शाखा अधिकृत रहन्छन् ।
लामो समयदेखिको कोरोना कहरका कारण लोकसेवाले विज्ञापन खुलाउने प्रक्रिया अवरुद्ध हुँदा कर्मचारीपूर्ति हुन नसकेको सामान्य प्रशासनको भनाई छ । यस्तै स्थानीय तह कर्मचारीको रोजाइमा नपरेको, उपमहानगरपालिकामा सहसचिवको दरबन्दी भएकाले उपमहानगरपालिका सहसचिव सेवा प्रवाहका लागि जान नमान्दा पनि समस्या भएको सामान्य प्रशासन कर्मचारी शाखाका कर्मचारीहरुको कथन छ । सबैभन्दा धेरै प्रदेश २ का स्थानीय तह निमित्तका भरमा चलिरहेका छन् ।

कविराजलाई निमित्त

कतिपय स्थानीय तहमा प्रशासन सेवाका कर्मचारी नजाँदा शिक्षा, स्वास्थ्य लगायत अन्य सेवका कर्मचारीलाई निमित्त दिँदै आएको छ । यस्तै मन्त्रालयले रौतहटको यमुनामाई गाउँपालिकामा आयुर्वेदको कविराज राम श्रेष्ठ राय यादवलाई निमित्त प्रमुख प्रशाकीय अधिकृतका रुपमा खटाएका छन् । उनी स्वास्थ्य सेवाका सातौ तहका कविराज निरिक्षक हुन् ।
कृषिका प्राविधिक हाकिम

अर्काे रमिता छ रुकुुम(पश्चिम) को त्रिवेणी गाउँपालिकामा । त्यहाँको प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतमा मन्त्रालयले शाखा अधिकृत रामप्रसाद आचार्यलाई खटाएको हो तर उनलाई त्यहाँ हाजिरै हुन दिइएन् बरु उल्टै धम्की दिइयो,हाजिर गर्न आए राम्रो नहुने भन्दै । यसरी धम्की पाएपछि उनी बाटैबाट फर्किए । अहिले त्यहाँ कृषि सेवा तर्फका प्राविधिक सहायक(प्रास) सहायक पाँचौँ तहका कर्मचारी रमेश पुनले प्रमुख प्रसाकीय अधिकृतको रूपमा काम गरिरहेका छन् ।

निमित्तको आतंक
हुम्लास्थित सर्केगाड गाउँपालिकाका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत दीपक कुमार आचार्यले सोही गाउँपालिकाका प्राविधिक सहायक रुद्र बहादुर शाहीमाथि दुई करोड हिनामिनाको चार्ज लगाउँदै निलम्बन गरे । गत आर्थिक वर्षमा निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत हुँदा शाहीले दुई करोड बराबरको रकम अनियमितता गरेको चार्ज लगाएर उनलाई निलम्बन गरिएको थियो ।