अहिले कोरोनाको विकराल अवस्था रहेको छ यस्तो अवस्थाको फ्रन्ट लाइनमा खटिएका कर्मचारीहरुलाई कसरी जोगाउने ?
कोरोना शुरु भएदेखि नै हामीले भन्दै आएका छौ कि फ्रन्ट लाइनमा खटेका कर्मचारीहरुलाई पिपिई उपलब्ध गराइदिन,स्वास्थ्य बीमाका साथैं उनीहरुलाई जोखिम भत्ताको व्यवस्था गर्नका लागि । यस्का अलवा उनीहरुको मनोबल उच्च बनाउन,फ्रन्ट लाइनमा कार्यरत कर्मचारीहरुको परिवारको समेत बीमा गराइदिन हामीले पटक पटक आवाज उठायौं । कति संक्रमित साथीहरुले पोहोरको पहिलो लहरकै बीमा दावी भुक्तानी पाउन नसकिरहेको गुनासो गरिरहनुभएको छ । यो भन्दा ठूलो दुर्भाग्य अरु के नै हुन सक्छ र ? सरकारले फ्रन्ट लाइनमा खटिएका कर्मचारीलाई जोखिम भत्ता दिने त भन्यो तर ती कर्मचारीमध्ये कति साथीहरु अझैं पनि पहिलो लहरमा खटिएको जोखिम भत्ता पाउन नसकेको गुनासो गरिरहनुभएको छ । यहि कारणले उनीहरुको मनोबल खस्केको छ । उनीहरुको मनोबल उच्च बनाउनको लागि जोखिम भत्ता दिनु पर्छ । हामीलाई बचाउने नै स्वास्थ्यकर्मी हुन् । उनीहरुको मनोबल नै बढाउन सकेनौ भने उनीहरुले काम गर्न सक्दैनन् हामीले बारम्बार यही कुरा दोह्रोर्याउँदै आयौं ।
यस्का अलवा हामीले सरकारसँग निजामती कर्मचारी अस्पताल सुधार गर्न माग राखेका छौं । त्यहाँ काम गर्ने कर्माचारी साथीहरुमाथि दुर्व्यहार, कर्मचारीप्रतिको इगो भाव, अस्पतालको व्यवस्थापनजस्ता कारणले निजामती अस्पताल निजामती कर्मचारीको जस्तो छैन् । अस्पतालमा छिर्दा हामी आफैलाई गर्ब गर्ने अवस्था छैन् । म आफै लडेर प्राप्त गरेको अस्पताल हो त्यो ।
आज कोही निजामती कर्मचारीहरु सहजै भर्ना हुने स्थिती छ्रैन् । त्यहाँको व्यवस्थापकले यसतर्फ ध्यान दिन सकेको छैन् । उनीहरुले निजामती कर्मचारीप्रति गरेको व्यवहारप्रति दुखीत छु । यस बारे धेरै चोटी ध्यानाकर्षण गराइसकियो । त्यो अस्पतालमा १०० जना कर्मचारीहरुको लागि आएसियू बेड खडा गर्नु पर्छ । यो विषयमा मैले मुख्यसचिवदेखि त्यहाँको निर्देशक र जिल्ला प्रशासन अधिकारी (सिडियो) सँग कुरा पनि गरेको छु ।
हाम्रो आधिकारिक ट्रेड युनियनले ३० आइसियू बेड खरिद गरेर सरकारलाई दिन्छौ भन्दा पनि चासो राखेका छैनन् । सरकारले कर्मचारीप्रति नागरिक समाजले कर्मचारीप्रति हेर्ने दृष्टिकोण राम्रो छैन् । कर्मचारी राज्यका अंग हुन्, कर्मचारी मेसिनरी चिज हुन् । यसलाई राम्रो बनाउनु पर्छ भन्ने भावनाको विकास गर्नुपर्छ भन्न चाहानछु ।
यो विपद घडीमा कर्मचारीको मनोबल बढाउन के गर्नु पर्छ ?
फ्रन्ट लाइनमा कार्यरत सम्पूर्ण कर्मचारीलाई लाई पिपिईको व्यवस्था गर्नु पर्दथ्यो, आफ्नो टाउकोमा कफन बाधेर ज्यान जोखिम मोलेर काम गर्ने कर्मचारीहरुलाई जोखिम भत्ता तत्काल उपलब्ध हुनुपर्देथ्यो,त्यो भइरहेको छैन् । अरु देशमा हेर्ने हो भने कोभिडजस्ता विपतमा फ्रन्ट लाइनमा लड्ने राष्ट्रसेवकहरुलाई दोब्बर भत्ताको व्यवस्था छ तर हामी कहाँ दोब्बरको त कुरा छाडौ आधा ५० प्रतिशत दिने कुरामा पनि दिन सकेको छैन् । पैसा छैनन् भन्छन् । सांसदहरुलाई कार्यकता पाल्न दिएका पैसा काटेर अहिले फ्रन्ट लाइनमा खटिने कर्मचारीलाई प्रोत्साहन भत्ता दिए हुँदैन् ? सांसद विकास कोषको पैसा अहिले खर्च हुन्छ ? त्यही पैसा अहिले स्वास्थ्य क्षेत्रमा खर्च लगानी गर्नु पर्दैन् ? भौतिक पूर्वधार बनाउने भनिएको त्यो खर्च भएन्, खर्च नभएको सबै पैसा केन्द्रीकृत गर्ने र स्वास्थ्य क्षेत्रमा लगानी गर्नु पर्यो । भ्यान्टिलेटर खरिद गर्नुपर्यो,, आइसियू बेड थप्न सकेनौं, स्वास्थ्यकर्मी थप्न सकेनौं, कार्यरत स्वास्थ्यकर्मीको मनोवल उचों राख्न सकेनौं । स्वास्थ्य संरचनाहरु हामीले बढाउन सकेनौ । आन्तरिक बजेट कटौती गरेर भए पनि यस्ता काम गर्नु पर्थो । जनताको लागि खर्च गर्नु पर्यो मान्छे बचाउनु पर्यो यो अवस्थामा ।
अहिले के देखिन्छ भने कोरोनाको सबै जिम्मा स्वास्थ्य मन्त्रालयको, सचिवको मात्र काम हो भन्ने मानिन्छ । तर, यो विकारल अवस्थामा सबैले मेरो काम हो भन्ने भावना हुनु पर्छ । कृषि, उर्जा, सामान्य प्रशासन सबै मन्त्रालयलाई कोरोनाको महामारीमा केन्द्रिकृत गर्नु पर्दछ । अनुगमनका लागि कर्मचारीहरु प्रिचालन गर्नु पर्यो । कहाँ अक्सिजन लुकाइएको छ, औषधिमा कहाँ कहाँ कालोबजारी भएको छ वा लुकाएको छ हाम्रो जनशक्तीलाई परिचालन गरेर त्यसको सत्य तथ्य बाहिर ल्याई एक्सन लिएर काम हुनुपर्दथ्यो । कर्मचारीहरुले पनि यस्तो महामारीको बेलामा आनन्दले घरमा बस्ने भन्दा पनि राज्यले दिएका जिम्मेवारीहरु पूरा गर्न तिर लाग्नु पर्छ तर विडम्बना राज्यले जिम्मेवारी नै दिएको छैन्, दिन नै चाहेन् । राज्यले यस्तो समयमा कर्मचारी टे«ड युनियनलाई सहभागी गराउनु पर्दथ्यो ।
कोरोनाको महामारीमा ट्रेड युनियनले के कस्ता भूमिका खेलिरहेको छ ?
हामीले आम साथीहरुलाई काम गर्नको लागि मोटिभेट गरि राखेका छौं । तपाईहरु लाग्नुहोस तपाइहरुको लागि हामी लडिरहेका छौं भनेर सबै साथीहरुलाई आव्हान गरिराखेका छौं । हामीले राज्यसँग मिलेर काम गरिराखेका छौं, राज्यलाई साथ दिइरहेका छौं ।
कर्मचारीका नेताहरु यो महामारीमा पनि कुनै भूमिका निर्वाह गने सकेनन्, दुलो मुनि लुक्नु भयो भनेर आरोप लाग्दैछ । के भन्नुहुन्छ ?
दुलो मुनी भनेको कहाँ ? म त सिंहदरबारमा गइरहेको छु । प्रशासन तिर पुगेको छु । मन्त्रीहरुलाई भेटिरहेको छु । कसरी दुलो मुनि भएँ ?
तर कर्मचारी संगठन,आधिकारिक ट्रेड युनियनले जुन रुपमा सक्रिय हुनुपर्ने हो त्यो हुन नसकेको त मान्नुहुन्छ नि ?
कोरोनाको महामारीमा सत्ताको खेल शुरु भयो । यस्तो अवस्थामा कर्मचारी आन्दोलनलाइ अर्को ढंगले प्रस्तुत हुदाँ सरकार ढाल्न लागे भन्ने आरोप पनि लाग्छ । ट्रेड युनियनहरु प्रतिपक्षहरुसँग, सरकारविरोधीहरुसँग लागे भन्ने हुन्छ । यहि कारणले हामी मन्त्रीहरुसँग कडा रुपमा प्रस्तुत भएका छैनौं । तर, हामीले आन्तरिक रुपमा अब आउने बजेटमा कोभिड व्यवस्थापन कसरी गर्ने ?, कर्मचारीलाई जोखिम भता कसरी दिने कर्मचारीको भावना कसरी बोल्दिने? भन्ने विषयमा कुराहरु गरिराखेका छौं । मुख्य सचिवलाई भेट्ने, सामान्य प्रशासन सचिवलाई भेट्ने, श्रम सचिवलाई भेट्ने यी कामहरु हामी गरि राखेका छौं । यी कामहरु सबै साथीहरुलाई जानकारी नहुन सक्छ । जानकारी नहुँदा उहाँहरुलाई पीडाबोध भएको हुनसक्छ । यो महामारीमा उहाँहरुले नदेख्नुभएको हुन सक्छ । तर, हामी साथीहरुकै हक हितमा लडिरहेका छौं, लागि परेका छौं । म घरमा छुट्टै आइसोलेसनमा बसी राखेको छु कारण धेरै बाहिर हिडडुल गरिरहेको छु । घरमा जोखिम हुने भएकाले छुट्टै बसिराखेको छु । केहि दिन अगी मात्र सामान्य प्रशासन मन्त्री गणेश ठगुन्नासँग भेट्यौं,आफ्ना कुरा राख्यौं । अहिले उहाँ कोरोना संक्रमित हुनुभएको छ । हामी कन्ट्याक ट्रेसिङमा परेका छौं ।

Advertisement 1

प्रस्तुति :-महेश्वर गजुरेल

#आधिकारिक ट्रेड युनियन #भोलानाथ पोखरेल #कर्मचारी #कोरोना

Advertisement 2